Đã từng bảo vệ luận án tiến sĩ đạt kết quả xuất sắc và trở thành trợ giảng cho khoa hoá hữu cơ- Trường Đại học Kĩ thuật Sophia- Bulgaria, đồng thời là cộng tác viên của Viện Hàn lâm Khoa học Bulgaria, nhưng chính những bài thuốc dân gian Việt Nam mới là niềm say mê của chị- Tiến sĩ dược khoa Nguyễn Thị Ngọc Trâm …việc các ngự y triều đình xưa đã sử dụng lá cây Trinh Nữ Hoàng Cung  để chữa bệnh cho các cung tần mỹ nữ và thái giám đã kích thích sự say mê nghiên cứu của chị, và cho đến hôm nay, nhãn hiệu CRILA đã làm sáng tỏ về một trong những bí mật cung đình xưa.

Một trong những vị thuốc được các ngự y trong triều đình xưa rất tâm đắc, thường sử dụng để chữa trị một số căn bệnh cho các vị thái giám và các cung tần mỹ nữ là dùng lá cây Trinh Nữ Hoàng Cung. Trinh Nữ Hoàng Cung là một loài thảo mộc thuộc loài náng lá rộng cao từ 40- 60 cm, được trồng ở nhiều vùng trong cả nước và sử dụng như một loại thuốc có tác dụng làm hạn chế sự phát triển của khối u ở tử cung và tuyến tiền liệt. Trong hoàng cung xưa các quan ngự y điều trị bằng cách sử dụng liều lượng 3 lá mỗi ngày (tương đương 8g lá khô), dùng 7 ngày nghỉ 7 ngày. Một đợt điều trị là 63 ngày .

Nam giới khi cao tuổi có rất nhiều người bị chứng u xơ tiền liệt tuyến (hay còn gọi là phì đại lành tính tuyến tiền liệt). Căn bệnh này làm bệnh nhân rất khó chịu, gây rối loạn tiểu tiện, tiểu nhiều lần trong đêm, hay tiểu ra máu, mức độ nặng có thể gây ung thư. Trên thế giới hiện cũng còn gặp rất nhiều khó khăn trong việc điều chế ra những loại thuốc thực sự công hiệu để điều trị căn bệnh này. Trước đây ở Việt Nam, các bác sĩ thường chỉ định cho bệnh nhân dùng TADENAN, PERMISON (làm mềm bướu), FINASTERIDE ( làm nhỏ bướu) và loại được xem hữu hiệu hơn cả là XATRAL( làm mở rộng cổ bọng đái)…Ngoài ra bệnh này còn có thể làm phẫu thuật, nhưng do số lượng bệnh nhân quá đông, phẫu thuật không thể đáp ứng được, hơn nữa phần lớn người cao tuổi mắc bệnh này khi đã bị mắc một số bệnh khác như: tiểu đường, cao huyết áp…nên việc dùng phương thuốc, nhất là có nguồn gốc từ thảo dược sẽ thuận lợi hơn.

Ngay từ thời còn là sinh viên đại học dược Hà Nội, những bài thuốc đông y đã có sức hút kì lạ với cô nữ sinh Nguyễn Thị Ngọc Trâm, đặc biệt là những bài thuốc của các quan ngự y trong triều đình xưa. Năm 1984, chị đã trúng tuyển kì thi tuyển chọn nghiên cứu sinh toàn quốc được Bộ Giáo dục & Đào tạo cử sang Bulgaria học tập. Sau hơn 14 năm miệt mài nghiên cứu ở nước ngoài kết hợp với ba đề tài nghiên cứu cấp Bộ trong nước như “Nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ chiết xuất Alcaloids toàn phần của lá cây Trinh Nữ Hoàng Cung (Crinum Latifolium L.), dùng làm nguyên liệu sản xuất thuốc điều trị u xơ tiền liệt tuyến, u xơ tử cung ”, “ Nghiên cứu tác dụng sinh học và bào chế viên nang cứng từ cao khô Alcaloid toàn phần của lá cây TNHC trong điều trị u xơ tuyến tiền liệt “,  “Đánh giá tác dụng điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt bằng viên nang Trinh Nữ Hoàng Cung”, trước hết chị đã có những nhân dạng và mô tả về cây Trinh Nữ Hoàng Cung, hoàn thành việc phân loại để phân biệt với cây náng khác ở Việt Nam, đồng thời xác định cấu trúc thành phần hoá học của những Alcaloids, có tác dụng ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung bướu. Thời gian này ở Việt Nam chưa có những phương tiện, công cụ hiện đại để giúp quá trình nghiên cứu. Do đó việc nghiên cứu hầu như đựơc thực hiện tại Viện hàn lâm Khoa học Bulgaria và Viện hoá học, Hoá sinh học và các hoạt chất chống ung thư và AIDS, cùng với nhiều cộng sự nước ngoài như D.Fuchs, Giáo sư- Viện  sĩ Simeon Popov, Ezetkova….những kết quả sau khi nghiên cứu thành công đã được chuyển về Việt Nam vào năm 1996 để kiểm chứng và tiếp tục thực hiện theo sự chỉ đạo của Vụ Quản lí khoa học- Bộ Y tế. Từ những kết quả nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng đã được Hội đồng khoa học công nghệ Bộ Y tế  công nhận, kết quả tốt và khá đạt 89,18% đã được Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế cấp số đăng kí lưu hành toàn quốc. Sản phẩm có tên thương hiệu CRILA.

Viên nang CRILA ngoài tác dụng điều trị bệnh u xơ tuyến tiền liệt còn có tác dụng điều trị bệnh u xơ tử cung đã được Bệnh viện Phụ sản trung ương thử nghiệm lâm sàng trên 50 người bệnh. Kết quả đạt được rất tuyệt vời: 95,2% bệnh nhân đã chọn CRILA vì muốn tránh phẫu thuật.

 Để tìm hiểu thực tế, tôi tạt vào một cửa hàng thuốc Đông y trên đường Triệu Quang Phục, quận 5 TP. Hồ Chí Minh. Sau một hồi dò xét, chị bán hàng vào trong nhà đem ra mấy hộp thuốc và tận tình hướng dẫn cách sử dụng như một lương y thứ thiệt. Theo chị, tôi phải sử dụng kết hợp ba loại thuốc là Trinh Nữ Hoàng Cung (có ghi rõ Crinum Latifolium L) “Tiêu độc viêm tán uất hoàn”, “can huyết hoàn” với thông tin nổi bật nhất được ghi trên nhãn là công dụng, chủ trị trên dưới 15 bệnh khác nhau như: hành huyết, tán ứ, tiêu thủng, tiêu viêm, u xơ tử cung, u vú, u xơ tiền liệt tuyến, bướu cổ, viêm gan siêu vi A,B,C..và đặc biệt có thể chữa ung thư giai đoạn sớm. Đáng lo ngại nhất là trên vỏ hộp không có bất kì thông tin nào khác như: hạn dùng, nơi sx, số đăng kí….ngoài cái tên vị lương y bào chế ra nó. Căn cứ vào những dấu hiệu này có thể thấy đây là những loại thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có số đăng kí và đương nhiên cũng chẳng có tiêu chuẩn nào..

Dạo qua nhiều cửa hàng khác nhau tại khu vực này, chúng tôi đều thấy có bán các sản phẩm từ Trinh Nữ Hoàng Cung như vậy. Từ nơi bán thuốc đông y nguyên liệu cho đến những cửa hàng bán thuốc thành phẩm đều có bán loại "hàng" này và tất cả đều giống nhau là được cất kín trong nhà. Ngoài ra ở đây còn có bán cả Trinh Nữ Hoàng Cung khô mà theo Tiến sĩ.Dược sĩ. Nguyễn Thị Ngọc Trâm thì cây Trinh Nữ Hoàng Cung rất khó phân biệt, chỉ có thể phân biệt khi cây ra hoa. Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện chỉ có trà túi lọc Trinh Nữ Hoàng Cung và viên nang CRILA –Trinh Nữ Hoàng Cung của Trung tâm nghiên cứu  phát triển và sản xuất dược phẩm CRINA, thuộc Công ty CP dược liệu TW2 là có nguồn gốc xuất xứ, số đăng kí rõ ràng là tin cậy được, vì nó đã trải qua một quá trình nghiên cứu và kiểm nghiệm nghiêm túc của Bộ Y tế. Để có được 1 sản phẩm dược phẩm được công nhận và cấp số đăng kí là cả một quá trình nghiên cứu vất vả trong nhiều năm. Khi thành công, công trình của chị Trâm đã được một số hãng dược phẩm nước ngoài đánh giá cao và sẵn sàng bỏ ra một khoản tiền lớn để mua lại quy trình công nghệ này nhưng chị đã từ chối vì chị mong muốn sản phẩm này ra đời, đối tượng đầu tiên mà chị phục vụ chính là những người dân của đất nước mình và từng bước khẳng định trên thị trường dược phẩm trong nước và quốc tế. Rất cần những biện pháp hữu hiệu để bảo vệ công trình quý giá này khỏi những hình thức cạnh tranh không lành mạnh làm ảnh hưởng đến uy tín sản phẩm.

Huyền Nga.